Μια ζωτικής σημασίας ενέργεια στην οποία πρέπει να προβούν οι επιχειρηματίες είναι η αξιολόγηση κινδύνου.
Στην προσπάθεια για αύξηση του περιθωρίου κέρδους είτε άμεσα είτε μακροχρόνια, οι επιχειρηματικοί ηγέτες πραγματοποιούν ορισμένες ενέργειες.
Δηλαδή, μπορεί να αγοράσουν περιουσιακά στοιχεία, να πάρουν δάνειο ή να επενδύσουν σε επιχειρηματικές δραστηριότητες εντός ή εκτός της εν λόγω εταιρείας.
Ωστόσο, τα προαναφερθέντα ενέχουν άλλα περισσότερο άλλα λιγότερο κάποιον κίνδυνο, οπότε χρειάζεται να συγκριθεί η απόδοση με το ενδεχόμενο ρίσκο.
Αυτό επιτυγχάνεται με την αξιολόγηση κινδύνου και γι’αυτό στο παρόν άρθρο θα εξηγήσουμε τι ακριβώς σημαίνει αυτός ο όρος και με ποιες μεθόδους εφαρμόζεται.
Ξεκινάμε με τον ορισμό:
Τι είναι η αξιολόγηση κινδύνου;
Είναι ένας γενικός όρος που χρησιμοποιείται σε πολλούς κλάδους για τον προσδιορισμό της πιθανότητας ζημίας σε ένα περιουσιακό στοιχείο, δάνειο ή επένδυση.
Η αξιολόγηση του κινδύνου είναι απαραίτητη για τον προσδιορισμό της αξίας μιας συγκεκριμένης επένδυσης και της βέλτιστης διαδικασίας για τον μετριασμό του κινδύνου.
Παρουσιάζει την ανοδική ανταμοιβή σε σύγκριση με το προφίλ κινδύνου.
Με άλλα λόγια, η αξιολόγηση του κινδύνου είναι σημαντική για τον προσδιορισμό του ποσοστού απόδοσης που θα πρέπει να κερδίσει ένας επενδυτής.
Έτσι, θα έχει τη δυνατότητα να αξιολογήσει εάν μια συγκεκριμένη επένδυση αξίζει τον πιθανό κίνδυνο.
Μέθοδοι αξιολόγησης κινδύνου
Η αξιολόγηση κινδύνου δίνει τη δυνατότητα σε εταιρείες, κυβερνήσεις κι επενδυτές να αξιολογήσουν την πιθανότητα που ένα δυσμενές γεγονός μπορεί να επηρεάσει αρνητικά μια επιχείρηση, οικονομία, project ή επένδυση.
Παρέχει διαφορετικές προσεγγίσεις που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι επενδυτές για να αξιολογήσουν τον κίνδυνο μιας πιθανής επενδυτικής ευκαιρίας.
Δύο τύποι ανάλυσης κινδύνου που μπορεί να εφαρμόσει ένας επενδυτής κατά την αξιολόγηση μιας επένδυσης είναι η ποσοτική κι η ποιοτική ανάλυση.
Ποσοτική ανάλυση
Μια ποσοτική ανάλυση του κινδύνου εστιάζει στη δημιουργία μοντέλων κινδύνου και προσομοιώσεων που επιτρέπουν στον χρήστη να εκχωρήσει αριθμητικές τιμές στον κίνδυνο.
Ένα παράδειγμα ποσοτικής ανάλυσης κινδύνου θα ήταν μια προσομοίωση Monte Carlo.
Αυτή η μέθοδος εκτελεί μια σειρά από μεταβλητές μέσω ενός μαθηματικού μοντέλου για να ανακαλύψει τα διαφορετικά πιθανά αποτελέσματα.
Μπορεί δε να χρησιμοποιηθεί σε διάφορους τομείς όπως τα χρηματοοικονομικά, τη μηχανική και την επιστήμη.
Ποιοτική ανάλυση
Η ποιοτική ανάλυση κινδύνου είναι μια αναλυτική μέθοδος που δεν βασίζεται σε αριθμητική ή μαθηματική ανάλυση.
Αντίθετα, χρησιμοποιεί την υποκειμενική κρίση και την εμπειρία ενός ατόμου για να οικοδομήσει ένα θεωρητικό μοντέλο κινδύνου για ένα δεδομένο σενάριο.
Μια ποιοτική ανάλυση μιας εταιρείας μπορεί να περιλαμβάνει αξιολόγηση της διοίκησης της εταιρείας, της σχέσης που έχει με τους προμηθευτές της και της αντίληψης του κοινού για αυτήν την εταιρεία.
Άλλες μέθοδοι αξιολόγησης κινδύνου
Ένα άλλο παράδειγμα επίσημης τεχνικής αξιολόγησης κινδύνου περιλαμβάνει την υπό όρους αξία σε κίνδυνο (CVaR).
Τη χρησιμοποιούν οι διαχειριστές χαρτοφυλακίου για να μειώσουν την πιθανότητα να υποστούν μεγάλες ζημίες.
Οι ενυπόθηκοι δανειστές χρησιμοποιούν αναλογίες δανείου προς αξία για να αξιολογήσουν τον κίνδυνο δανεισμού κεφαλαίων.
Οι δανειστές χρησιμοποιούν, επίσης, πιστωτική ανάλυση για να προσδιορίσουν την πιστοληπτική ικανότητα του δανειολήπτη.
Αξιολόγηση κινδύνου για επενδύσεις
Τόσο οι θεσμικές όσο κι οι μεμονωμένες επενδύσεις έχουν αναμενόμενα ποσά κινδύνου.
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για μη εγγυημένες επενδύσεις, όπως μετοχές, ομόλογα, αμοιβαία κεφάλαια και διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια (ETF).
Η τυπική απόκλιση είναι ένα μέτρο που εφαρμόζεται στον ετήσιο ρυθμό απόδοσης μιας επένδυσης για τη μέτρηση της μεταβλητότητας της επένδυσης.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, μια επένδυση με υψηλή μεταβλητότητα υποδηλώνει μια επένδυση με μεγαλύτερο κίνδυνο.
Όταν αποφασίζουν μεταξύ πολλών μετοχών, οι επενδυτές συχνά συγκρίνουν την τυπική απόκλιση κάθε μετοχής πριν λάβουν μια επενδυτική απόφαση.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η προηγούμενη αστάθεια μιας μετοχής (ή η έλλειψή της) δεν προβλέπει μελλοντικές αποδόσεις.
Επενδύσεις που είχαν προηγουμένως χαμηλή αστάθεια μπορεί να παρουσιάσουν έντονες διακυμάνσεις, ιδιαίτερα κατά τις ταχέως μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς.
Αξιολόγηση κινδύνου για δανεισμό
Οι δανειστές για προσωπικά δάνεια, πιστωτικά όρια και στεγαστικά δάνεια διενεργούν, επίσης, αξιολογήσεις κινδύνου, γνωστές ως πιστωτικοί έλεγχοι.
Για παράδειγμα, είναι σύνηθες ότι οι δανειστές δεν εγκρίνουν δανειολήπτες που έχουν πιστωτικές βαθμολογίες κάτω από 600.
Κι αυτό διότι οι χαμηλότερες βαθμολογίες είναι ενδεικτικές κακών πιστωτικών πρακτικών.
Η πιστωτική ανάλυση ενός δανειολήπτη από έναν δανειστή μπορεί να λάβει υπόψη άλλους παράγοντες, όπως:
- διαθέσιμα περιουσιακά στοιχεία,
- εξασφαλίσεις,
- εισόδημα ή
- μετρητά.
Αξιολόγηση κινδύνου για επιχειρήσεις
Οι επιχειρηματικοί κίνδυνοι είναι τεράστιοι και ποικίλλουν μεταξύ των βιομηχανιών.
Οι κίνδυνοι αυτοί περιλαμβάνουν την είσοδο νέων ανταγωνιστών στην αγορά, την κλοπή εργαζομένων, τις παραβιάσεις δεδομένων και τις ανακλήσεις προϊόντων.
Επιπρόσθετα, στους επιχειρηματικούς κινδύνους συγκαταλέγονται λειτουργικοί, στρατηγικοί και χρηματοοικονομικοί κίνδυνοι, καθώς και κίνδυνοι φυσικών καταστροφών.
Κάθε επιχείρηση θα πρέπει να διαθέτει μια διαδικασία διαχείρισης κινδύνου.
Αυτή θα συμβάλλει στην αξιολόγηση των τρεχόντων επιπέδων κινδύνου και στην εφαρμογή διαδικασιών για τον μετριασμό των χειρότερων δυνατών κινδύνων.
Μια αποτελεσματική στρατηγική διαχείρισης κινδύνου επιδιώκει να βρει μια ισορροπία μεταξύ της προστασίας της εταιρείας από πιθανούς κινδύνους χωρίς να εμποδίζει την ανάπτυξη.
Οι επενδυτές προτιμούν να επενδύουν σε εταιρείες που έχουν ιστορικό καλής διαχείρισης κινδύνου.
Εν κατακλείδι…
Οι επενδυτικές δραστηριότητες είναι απαραίτητες για την αύξηση των εσόδων κι ενδεχομένως και των κερδών είτε αναφερόμαστε σε μεμονωμένους επενδυτές είτε σε οργανισμούς.
Παρ’όλα αυτά, διογκώνεται συγχρόνως η πιθανότητα αύξησης του κόστους, ακόμη κι η πιθανή περίπτωση ζημίας.
Επομένως, η αξιολόγηση κινδύνου χρειάζεται, ώστε να εξετάσει ο εκάστοτε επενδυτής εάν είναι σοφό κι ωφέλιμο να προχωρήσει στη συγκεκριμένη απόφαση.
Δηλαδή, άμα αναμένονται κέρδη ή το ρίσκο υπερτερεί.
Πηγή: Investopedia