Η διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων είναι μια τεράστια πρόκληση. Γνωρίζουμε όλοι το τεράστιο κόστος που έχει η διοργάνωση ενός τέτοιου Event. Aλλά από την άλλη, είναι και ευκαιρία για τις πόλεις που φιλοξενούν αυτό το γεγονός.
Η Αθήνα το 2004 και το Παρίσι το 2024 αποτελούν δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα, με το καθένα να προσφέρει πολύτιμα διδάγματα για το πώς να οργανώνονται τέτοιου μεγέθους γεγονότα.
Φυσικά, σε αυτό το άρθρο δεν θα σταθούμε στην τελετή έναρξης. Εκεί η Ελλάδα ήταν μακράν καλύτερη και εδώ που τα λέμε είχαμε και το πλεονέκτημα ανάδειξης του πολιτισμού που γέννησε αυτούς τους αγώνες.
Ούτε βέβαια θα σταθούμε στο επίπεδο της διοργάνωσης και τα τελικά αποτελέσματα. Σκοπός μας είναι να το δούμε απο καθαρά οικονομικής άποψης.
Οπότε, ας ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά στις ομοιότητες και διαφορές μεταξύ αυτών των δύο διοργανώσεων και ας αναλύσουμε τι μπορούμε να μάθουμε από το παρελθόν για να βελτιώσουμε το μέλλον.
Κόστος Διοργάνωσης
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Αθήνας το 2004 υπήρξαν μια τεράστια οικονομική επιβάρυνση για την Ελλάδα. Το συνολικό κόστος της διοργάνωσης εκτιμήθηκε σε περίπου 9 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό που υπερέβη κατά πολύ τους αρχικούς προϋπολογισμούς.
Η υπέρβαση των δαπανών οφειλόταν σε καθυστερήσεις στις κατασκευές, αυξήσεις κόστους και ανεπαρκή προγραμματισμό. Αυτό ήταν και το μεγαλύτερο λάθος της Ελλάδας. Η υπέρβαση του προυπολογισμού, είναι κάτι σύνηθες, όμως στην Ελλάδα ξέφυγε κατά πολύ.
Αυτές οι υπερβολικές δαπάνες είχαν μακροχρόνιες συνέπειες για την οικονομία της χώρας, επηρεάζοντας αρνητικά τα δημόσια οικονομικά και δημιουργώντας έντονα προβλήματα χρέους. Δεν λέμε ότι το χρεος το δημιούργησαν οι αγώνες. Όμως συνέβαλλαν και αυτά τα πόσα, τα οποία ήταν πολλά και μαζεμένα.
Αντιθέτως, οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Παρισιού 2024 έχουν σχεδιαστεί με στόχο τη βελτιστοποίηση της διαχείρισης των πόρων και τη μείωση του κόστους. Ο προϋπολογισμός για την διοργάνωση ανέρχεται σε περίπου 6,8 δισεκατομμύρια ευρώ, και η στρατηγική εστίαση είναι στην αξιοποίηση υφιστάμενων υποδομών και στην αποφυγή υπερβολικών δαπανών.
Το Παρίσι έχει επενδύσει στην ανακαίνιση και επαναχρησιμοποίηση υφιστάμενων εγκαταστάσεων, όπως το Stade de France, μειώνοντας έτσι την ανάγκη για νέες κατασκευές και προσπαθώντας να αποφύγει τις υπερβάσεις.
Αντίστοιχα, το Παρίσι χρησιμοποιεί και άλλες ήδη υπάρχουσες υποδομές υψηλού επιπέδου, όπως τα γήπεδα του Roland Garros στο τένις.
Για να είμαστε και δίκαιοι, η Γαλλία έχει ήδη υποδομές, που η Ελλάδα δεν τις είχε και αναγκάστηκε έτσι να τις κατασκευάσει εξ αρχής.
Υποδομές: Από την έλλειψη πλάνου στον αναλυτικό σχεδιασμό
Το χτίσιμο όμως των υποδομών είναι η μία πλευρά και θα μπορούσε να μην αποτελεί πρόβλημα. Αρκεί να είχε γίνει σωστή αξιοποίηση μετά.
Η Αθήνα το 2004 αντιμετώπισε σημαντικά προβλήματα με την αξιοποίηση των υποδομών που κατασκευάστηκαν για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Πολλές από τις νέες εγκαταστάσεις, όπως το Ολυμπιακό Στάδιο και το Ολυμπιακό Χωριό, δεν χρησιμοποιήθηκαν αποτελεσματικά μετά την ολοκλήρωση των Αγώνων.
Η έλλειψη σχεδιασμού για την μελλοντική χρήση των εγκαταστάσεων είχε ως αποτέλεσμα η Ελλάδα να αναγκαστεί να διαχειριστεί υπερβολικά δαπανηρές υποδομές που δεν προσέφεραν τα αναμενόμενα οφέλη.
Στο Παρίσι 2024, η στρατηγική αξιοποίησης των υποδομών έχει σχεδιαστεί με προσοχή για να διασφαλίσει τη μακροχρόνια αξία των εγκαταστάσεων.
Το Ολυμπιακό Χωριό, για παράδειγμα, έχει σχεδιαστεί ώστε να μετατραπεί σε οικιστική περιοχή και εμπορικά κέντρα μετά την ολοκλήρωση των Αγώνων.
Επιπλέον, πολλές εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούνται για τους Αγώνες είναι ήδη ενσωματωμένες στις υπάρχουσες υποδομές της πόλης, μειώνοντας έτσι την ανάγκη για νέες κατασκευές και εξασφαλίζοντας μια πιο βιώσιμη χρήση των πόρων.
Οικονομικά Οφέλη: Από Την Άμεση Ενίσχυση Στη Μακροπρόθεσμη Ανάπτυξη
Η οικονομική ανάπτυξη που προήλθε από τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας ήταν περιορισμένη, κυρίως λόγω των υψηλών δαπανών και της μη αποτελεσματικής αξιοποίησης των υποδομών.
Παρά την αύξηση του τουρισμού κατά τη διάρκεια των Αγώνων, τα μακροπρόθεσμα οφέλη δεν ήταν αρκετά για να αντισταθμίσουν το οικονομικό κόστος. Οι υψηλές δαπάνες για την κατασκευή και τη συντήρηση των εγκαταστάσεων είχαν αρνητικές συνέπειες για την οικονομία της χώρας.
Αντιθέτως, οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Παρισιού 2024 αναμένεται να προσφέρουν πιο ισχυρές βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες οικονομικές ωφέλειες. Η αύξηση της τουριστικής κίνησης αναμένεται να φέρει σημαντικά έσοδα στην πόλη, με τις αναμενόμενες τουριστικές ροές να ενισχύουν την τοπική οικονομία.
Η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και η αύξηση της κατανάλωσης κατά τη διάρκεια των Αγώνων προσφέρουν άμεσες οικονομικές ενισχύσεις, ενώ η στρατηγική σχεδίαση για την αξιοποίηση των νέων υποδομών υπόσχεται μακροχρόνια οφέλη για την πόλη και τους πολίτες της.
Αντίκτυποι στην Τοπική Κοινωνία: Στρατηγική Ανάπτυξη και Κοινωνική Ευημερία
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Αθήνας άφησαν πίσω τους ένα μεικτό αποτύπωμα, με την οικονομική επιβάρυνση να είναι ορατή ακόμη και σήμερα.
Οι υψηλές δαπάνες και η μη αποτελεσματική χρήση των υποδομών συνέβαλαν στη δημιουργία μακροχρόνιων προβλημάτων για την τοπική κοινωνία, επηρεάζοντας αρνητικά το βιοτικό επίπεδο και τις δημόσιες υπηρεσίες.
Στο Παρίσι, η στρατηγική σχεδίαση αποσκοπεί στη βελτίωση της τοπικής κοινωνίας μέσω της προώθησης της βιωσιμότητας και της κοινωνικής ανάπτυξης.
Το Παρίσι επιδιώκει να αποφύγει τα προβλήματα του παρελθόντος με μια πιο προσεκτική προσέγγιση στη διαχείριση πόρων και την ανάπτυξη υποδομών. Οι νέες υποδομές θα συμβάλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής στην πόλη και θα προσφέρουν νέες ευκαιρίες απασχόλησης και ανάπτυξης για τους κατοίκους.
Συμπεράσματα
Η σύγκριση των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού 2024 με αυτούς της Αθήνας το 2004 αναδεικνύει πολύτιμα διδάγματα για τη διοργάνωση τέτοιων γεγονότων.
Ενώ η Αθήνα υπήρξε αντιμέτωπη με προκλήσεις λόγω των υπερβολικών δαπανών και της μη αποτελεσματικής αξιοποίησης των υποδομών, το Παρίσι φαίνεται να έχει υιοθετήσει μια πιο στρατηγική και βιώσιμη προσέγγιση.
Η αποτυχία της Αθήνας να προγραμματίσει σωστά το κόστος και τη χρήση των υποδομών, καθώς και η έλλειψη στρατηγικής για τη μακροχρόνια αξιοποίηση των εγκαταστάσεων, αποτέλεσαν σοβαρά λάθη.
Αυτά τα προβλήματα επιβάρυναν την οικονομία της χώρας και δημιούργησαν μακροχρόνιες συνέπειες. Η Ελλάδα δεν είχε καταφέρει να δημιουργήσει ένα βιώσιμο σχέδιο για τη συνεχιζόμενη χρήση των Ολυμπιακών εγκαταστάσεων, οδηγώντας σε ελλείμματα και οικονομικές δυσκολίες.
Αντίθετα, το Παρίσι 2024 έχει δείξει ότι η στρατηγική προετοιμασία και η βιωσιμότητα είναι κρίσιμες για τη μακροχρόνια επιτυχία.
Η πόλη έχει αναγνωρίσει τα λάθη του παρελθόντος και έχει εστιάσει στη διαχείριση πόρων, την αξιοποίηση υπαρχουσών υποδομών και την κοινωνική ανάπτυξη, προσφέροντας ένα πιο ολοκληρωμένο και βιώσιμο σχέδιο.
