Η οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας έχει περάσει από μεγάλες διακυμάνσεις τα τελευταία χρόνια. Η δεκαετία της οικονομικής κρίσης, με αρχή το 2008, έφερε την ελληνική οικονομία αντιμέτωπη με βαθιές διαρθρωτικές προκλήσεις.
Ωστόσο, από το 2019 και μετά, η χώρα έχει καταφέρει να εισέλθει σε μια σταθεροποιητική τροχιά, με την ανάπτυξη να ανακάμπτει, παρά τις προκλήσεις που προκάλεσε η πανδημία και η ενεργειακή κρίση.
Το 2024, η Ελλάδα προσπαθεί να εδραιώσει τα κέρδη αυτής της ανάκαμψης και να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις της παγκόσμιας οικονομίας, με έμφαση στην τεχνολογία, την καινοτομία και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Παράλληλα, συνεχίζει να εξαρτάται από παραδοσιακούς πυλώνες, όπως ο τουρισμός και η ναυτιλία, ενώ επιδιώκει τη διαφοροποίηση της παραγωγικής της βάσης για να ενισχύσει την ανθεκτικότητα της οικονομίας της.
Αυτό το άρθρο εξετάζει την τρέχουσα οικονομική κατάσταση της Ελλάδας με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία και αναλύει τις βασικές τάσεις και προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα.
Επιπλέον, επιχειρεί να συγκρίνει την πορεία της οικονομικής ανάπτυξης με προηγούμενα έτη και να καταδείξει τις μελλοντικές προοπτικές.
Παρακάτω αναλύονται οι βασικοί δείκτες που επηρεάζουν την οικονομία το 2024.
1) Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ)
Το ελληνικό ΑΕΠ για το 2024 αναμένεται να συνεχίσει την ανοδική του πορεία, έχοντας επιστρέψει στα προ-κρίσης επίπεδα, με την εκτιμώμενη ανάπτυξη να κυμαίνεται στο 2-3%.
Το ΑΕΠ το 2023 ανήλθε σε περίπου 220 δισεκατομμύρια ευρώ, και με τους τρέχοντες ρυθμούς ανάπτυξης, το 2024 το ΑΕΠ θα μπορούσε να φτάσει τα 225-230 δισεκατομμύρια ευρώ.
Κύριοι τομείς που συμβάλλουν σε αυτή την αύξηση είναι ο τουρισμός, η ναυτιλία, η τεχνολογία και ο αγροτικός τομέας.
2) Παραγωγικό Μοντέλο
Η ελληνική οικονομία συνεχίζει να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στον τουρισμό και τη ναυτιλία, οι οποίοι αποτελούν τους δύο βασικούς πυλώνες.
Το κράτος προσπαθεί να διαφοροποιήσει το παραγωγικό μοντέλο, εστιάζοντας στην τεχνολογία, την πράσινη ενέργεια και την αγροτική παραγωγή.
Σημαντικές επενδύσεις έχουν γίνει στον τομέα της ανανεώσιμης ενέργειας, με στόχο τη μετάβαση σε μια βιώσιμη οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα.
3) Δημόσιο Χρέος
Το δημόσιο χρέος παραμένει μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις για την ελληνική οικονομία.
Παρά τη μείωση των επιτοκίων και τις συνεχιζόμενες προσπάθειες δημοσιονομικής πειθαρχίας, το χρέος παραμένει στο επίπεδο του 170-180% του ΑΕΠ.
Ωστόσο, χάρη σε ευνοϊκές ρυθμίσεις και αναδιαρθρώσεις, η εξυπηρέτηση του χρέους είναι βιώσιμη προς το παρόν, με τις λήξεις των ομολόγων να έχουν επεκταθεί σε βάθος δεκαετιών.
4) Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών
Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αποτελεί έναν σημαντικό δείκτη για την αξιολόγηση της εξωτερικής ισορροπίας μιας οικονομίας.
Το 2024, η Ελλάδα αντιμετωπίζει έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, κυρίως λόγω της μεγάλης εξάρτησης από εισαγωγές καυσίμων και πρώτων υλών.
Παράλληλα, οι εξαγωγές υπηρεσιών, κυρίως από τον τουρισμό και τη ναυτιλία, μειώνουν εν μέρει αυτό το έλλειμμα.
Επιπλέον, η αύξηση των τιμών ενέργειας και η ανάγκη εισαγωγής καυσίμων προκαλεί σημαντικές πιέσεις στις εξωτερικές πληρωμές της χώρας.
Παρά τις προκλήσεις, το 2024 η ελληνική οικονομία προσπαθεί να μειώσει το έλλειμμα μέσω στρατηγικών που στοχεύουν στη μείωση των εισαγωγών και την προώθηση των εξαγωγών.
5) Μισθοί, Κατά Κεφαλήν ΑΕΠ και Αγοραστική Δύναμη
Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στην Ελλάδα εκτιμάται γύρω στα 20.000 ευρώ για το 2024, σημειώνοντας μικρή αύξηση από το 2023.
Οι μισθοί παραμένουν σταδιακά βελτιούμενοι, με τον κατώτατο μισθό να έχει αυξηθεί στα 820 ευρώ μηνιαίως μεικτά, προσπαθώντας να συμβαδίσει με τον πληθωρισμό και τις αυξημένες απαιτήσεις διαβίωσης.
Η αγοραστική δύναμη των πολιτών παραμένει συγκρατημένη λόγω των συνεχόμενων ανατιμήσεων στα προϊόντα και τις υπηρεσίες, κυρίως εξαιτίας του πληθωρισμού και των αυξημένων ενεργειακών τιμών.
6) Βιοτικό Επίπεδο
Το βιοτικό επίπεδο έχει βελτιωθεί σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις.
Οι τομείς της υγειονομικής περίθαλψης και της εκπαίδευσης καταγράφουν βελτιώσεις, ενώ η ανεργία, αν και μειωμένη, εξακολουθεί να είναι σχετικά υψηλή, κυρίως για τους νέους, με το ποσοστό να ανέρχεται στο 10-12%.
Παρά τις βελτιώσεις στις συνθήκες διαβίωσης, πολλοί Έλληνες δυσκολεύονται να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες, κυρίως λόγω της αύξησης του κόστους ζωής.
7) Υποδομές
Η Ελλάδα σημειώνει σημαντική πρόοδο στις υποδομές τα τελευταία χρόνια.
Έργα όπως η επέκταση του μετρό στην Αθήνα, τα εγκαίνια του μετρό Θεσσαλονίκης, η υπογειοποίηση των γραμμών του ΟΣΕ στα Σεπόλια και η ανάπτυξη των λιμένων του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης ενισχύουν τις μεταφορικές ικανότητες της χώρας.
Επίσης, έχουν γίνει μεγάλες επενδύσεις σε ψηφιακές υποδομές, με στόχο να ενισχυθεί η συνδεσιμότητα και να προωθηθεί η τεχνολογική καινοτομία.
8) Άμεσες Ξένες Επενδύσεις (FDI)
Η Ελλάδα έχει καταφέρει να προσελκύσει σημαντικές άμεσες ξένες επενδύσεις τα τελευταία χρόνια, κυρίως στον τομέα της ενέργειας, των logistics και της τεχνολογίας.
Εταιρείες όπως η Microsoft, η Amazon Web Services και η Pfizer έχουν επενδύσει στη χώρα, αναγνωρίζοντας τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται.
Το συνολικό επίπεδο των άμεσων ξένων επενδύσεων εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 7-8 δισ. ευρώ το 2024, ενισχύοντας περαιτέρω την οικονομία.
9) Χρηματιστήριο
Το Χρηματιστήριο Αθηνών έχει παρουσιάσει σταθερή βελτίωση τα τελευταία χρόνια, με τον Γενικό Δείκτη να κινείται στα επίπεδα των 1.300-1.400 μονάδων το 2024.
Η αύξηση του ενδιαφέροντος για τις ελληνικές μετοχές οφείλεται κυρίως στις θετικές προοπτικές για την ελληνική οικονομία και την ανάκαμψη από τις προηγούμενες κρίσεις.
Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις, κυρίως από τις διεθνείς αγορές και τη γεωπολιτική αβεβαιότητα.
10) Νεοφυής Επιχειρηματικότητα (Startups)
Η νεοφυής επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα γνωρίζει άνθηση, με τον αριθμό των startups να αυξάνεται κάθε χρόνο.
Οι τομείς της τεχνολογίας, της ανανεώσιμης ενέργειας και της αγροτεχνολογίας βρίσκονται στο επίκεντρο της ελληνικής startup σκηνής.
Πρωτοβουλίες όπως το Elevate Greece προσφέρουν υποστήριξη σε καινοτόμες επιχειρήσεις, ενώ επενδυτικά κεφάλαια και θερμοκοιτίδες στηρίζουν νέους επιχειρηματίες.
Προοπτικές για το Μέλλον
Οι προοπτικές για την ελληνική οικονομία το 2025 και πέρα είναι θετικές, με τις βασικές προκλήσεις να παραμένουν το υψηλό δημόσιο χρέος και η ανάγκη για περαιτέρω διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Η συνέχιση της ανάπτυξης θα εξαρτηθεί από την ικανότητα της χώρας να προσελκύσει ξένες επενδύσεις, να βελτιώσει τις υποδομές της και να ενισχύσει την παραγωγικότητά της.
Η Ελλάδα βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή, όπου αν συνεχιστεί η τρέχουσα θετική πορεία, θα μπορούσε να ενισχύσει σημαντικά τη θέση της στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την παγκόσμια οικονομία.
Συμπέρασμα
Το 2024 η ελληνική οικονομία παρουσιάζει σημαντικά βήματα προς την κατεύθυνση της ανάκαμψης και της ανάπτυξης, μετά από μια δύσκολη δεκαετία κρίσεων.
Παρά την πρόοδο, παραμένουν σημαντικές προκλήσεις, όπως το υψηλό χρέος και η ανάγκη για περαιτέρω αύξηση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών.
Η χώρα επενδύει σε νέες τεχνολογίες και βιώσιμες πρακτικές, ενώ προσελκύει σημαντικές άμεσες ξένες επενδύσεις, γεγονός που ενισχύει την εμπιστοσύνη των διεθνών αγορών.
Με την ανάπτυξη των υποδομών, τη στήριξη της νεοφυούς επιχειρηματικότητας και τη βελτίωση των μισθών, η Ελλάδα μπορεί να εδραιώσει ένα πιο βιώσιμο και ανθεκτικό οικονομικό μοντέλο, ανοίγοντας το δρόμο για μακροπρόθεσμη ευημερία.
Ωστόσο, απαιτείται συνεχής προσπάθεια για τη διασφάλιση αυτής της πορείας και την επίτευξη ενός σταθερού και δίκαιου οικονομικού περιβάλλοντος για όλους.
