Μέχρι το 2016, η Παρασκευή αυτή ήταν για τους Έλληνες απλώς η τέταρτη του Νοεμβρίου. Από τότε και μετά όλοι μιλάμε με ενθουσιασμό για τη Black Friday. Και αυτό γιατί για αρκετούς είναι μια καλή ευκαιρία εύρεσης προϊόντων σε καλές τιμές.
Τι συμβαίνει όμως από την πλευρά των επιχειρήσεων; Γιατί τις συμφέρει να πωλούν σε χαμηλότερες τιμές; Για να το καταλάβουμε αυτό αρκεί μια απλή και σύντομη εξήγηση κάποιων αρχών της Μικροοικονομικής που σχετίζονται με την ζήτηση. Αλλά προτού γίνει αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία να εξετάσουμε κάποια γενικά πολιτιστικά δεδομένα.
Η Black Friday καθιερώθηκε στην Αμερική και είναι η επόμενη μέρα της γιορτής των ευχαριστιών. Στη γιορτή αυτή συνηθίζεται οι άνθρωποι να ανταλλάσσουν δώρα με ανθρώπους που θεωρούν σημαντικούς στη ζωή τους. Επομένως έχουν πραγματοποιήσει τις σχετικές αγορές πριν από τη μέρα αυτή.
Ακόμη, η Black Friday είναι σχεδόν ένα μήνα πριν από τα Χριστούγεννα, που επίσης λόγω της ανταλλαγής δώρων παρατηρείται αυξημένη αγοραστική κίνηση. Άρα υπό φυσιολογικές συνθήκες η μέρα αυτή θα χαρακτηριζόταν από χαμηλή ζήτηση. Έπρεπε λοιπόν οι επιχειρήσεις να κάνουν κάτι για να αυξήσουν τη ζήτηση για τα προϊόντα τους και ταυτόχρονα να «ξεφορτωθούν» απόθεμα ένα μήνα πριν τη λήξη του οικονομικού έτους. Η ιδέα της Back Friday είναι λοιπόν η τέλεια ευκαιρία!
Σύμφωνα με την κλασσική οικονομική θεωρία, για να αυξήσεις τη ζητούμενη ποσότητα πρέπει να μειώσεις την τιμή, εφόσον οι υπόλοιποι παράγοντες προσδιορισμού της ζήτησης είναι σταθεροί. Και μπορεί στην πραγματικότητα σπάνια να είναι οι υπόλοιποι παράγοντες σταθεροί, όμως εκείνη η ημέρα μπορεί να εξηγηθεί αρκετά καλά αν ληφθεί ως μία από αυτές τις σπάνιες περιπτώσεις. Κυρίως επειδή είναι μια συγκεκριμένη μέρα και η μείωση των τιμών είναι μεγάλη σε κάποια προϊόντα (τουλάχιστον στην Αμερική), επομένως οι υπόλοιποι παράγοντες δεν έχουν την ίδια επίδραση στη ζήτηση των συγκεκριμένων προϊόντων όσο η τιμή.
Ίσως στην αύξηση της ζήτησης να παίζει κάποιο ρόλο και ο κοινωνικός-ψυχολογικός παράγοντας του μιμητισμού που ωθεί αρκετούς, που δεν έχουν ανάγκη κάποιο συγκεκριμένο προϊόν, να στριμωχθούν από νωρίς στις ουρές των μαγαζιών και τελικά να πραγματοποιήσουν κάποια ή κάποιες αγορές, απλά και μόνο επειδή είναι Black Friday και το κάνουν πολλοί.
Όμως τους επιχειρηματίες δεν τους απασχολεί μόνο η αύξηση της ζήτησης για τα προϊόντα στα οποία ρίχνουν τις τιμές. Σε κάποια, κυρίως παλαιότερα προϊόντα θα έριχναν τις τιμές έτσι και αλλιώς για να «ξεπουλήσουν». Βέβαια σε κάποιες περιπτώσεις η πτώση της τιμής είναι τέτοια που δεν καλύπτει ούτε το κόστος για το συγκεκριμένο προϊόν κάτι που δημιουργεί ζημία από αυτό το προϊόν στον επιχειρηματία. Όμως αυτή η «θυσία» υπερκαλύπτεται από τη γενικότερη αύξηση των πωλήσεων τη μέρα αυτή. Δηλαδή, ρίχνοντας τις τιμές σε κάποια προϊόντα, αυξάνεται η προσέλευση των πελατών , κάποιοι από τους οποίους αγοράζουν (και) άλλα προϊόντα των οποίων η τιμή είναι σταθερή ή έχει υποστεί μικρή μείωση.
Ακόμη, είναι μια καλή ευκαιρία για κάποια μαγαζιά να αποκτήσουν νέους πελάτες οι οποίοι αν μείνουν ικανοποιημένοι από τα προϊόντα που θα αγοράσουν θα γίνουν σταθεροί πελάτες. Οι εκπτώσεις και οι προσφορές της Black Friday δεν είναι επομένως ο αυτοσκοπός για τις επιχειρήσεις, αλλά το δόλωμα για να προσελκύσουν αρκετούς πελάτες και να αυξήσουν γενικότερα τις πωλήσεις τους . Και όλα αυτά σε μια μέρα η οποία χωρίς το θεσμό του Black Friday θα ήταν «νεκρή» από άποψη καταναλωτικής κίνησης.
Αξίζει να σημειωθεί, επίσης, ότι στην αύξηση της καταναλωτικής κίνησης περιλαμβάνονται άνθρωποι όλων των εισοδημάτων. Επομένως για αρκετούς που έχουν την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν κάποια προϊόντα και χωρίς τις εκπτώσεις είναι απλά μια καλή ευκαιρία να γλυτώσουν και αυτοί κάποια χρήματα από το εισόδημα τους, ακόμα και με μια μικρή έκπτωση σε ένα ακριβό προϊόν. Ακόμη είναι μια ευκαιρία να αγοράσουν μαζικά προϊόντα και να συμμετέχουν και αυτοί με τις οικογένειες και τους φίλους τους στη γιορτινή ατμόσφαιρα της ημέρας. Το τελευταίο συμβαίνει κυρίως σε κάποιες πολιτείες των ΗΠΑ, όπως η Καλιφόρνια, στις οποίες η επόμενη των ευχαριστιών είναι επίσημη αργία και έχουν το χρόνο να βγουν για τα ψώνια τους.