Επιμέλεια: Άρης Κατσίδης
Τα streaming services όπως το Netflix και το Amazon Prime έχουν την τιμητική τους το διάστημα της εξεταστικής για τους φοιτητές. Η πληθώρα των επιλογών σε συνάρτηση με την φθηνή διασκέδαση και ότι μπορείς να το παρακολουθήσεις από παντού είναι ένας αχτύπητος συνδυασμός. Το Netflix ειδικότερα ήρθε στην Ελλάδα το 2016 και έχει κάνει πάταγο σε όλες τις ηλικίες. Για την ακρίβεια έχει γίνει το μεγαλύτερο brand name της κατηγορίας των streaming services. Είναι ο leader της αγοράς και από το πρώτο τρίμηνο του 2017 έως τον Νοέμβριο του 2019 σημείωσε άνοδο της τάξης του 140%. Βέβαια στο ίδιο διάστημα είχε ανάπτυξη μόλις 23% κάτι που αναμένεται να πέσει ακόμη περισσότερο με την είσοδο του Disney +, του Apple TV και του HBO Max που θα φέρουν μεγάλο ανταγωνισμό στις υπηρεσίες.
Η υπηρεσία του Netflix μπορεί να κάνει πάταγο έχοντας 158 εκατομμύρια συνδρομητές όμως φέτος εμφάνισε απώλειες για πρώτη φορά μετά από 8 χρόνια. Ιδιαίτερα 130.000 Αμερικανοί πελάτες σταμάτησαν την παροχή της υπηρεσίας από τον Απρίλιο-Ιούνιο 2019. Ενώ ο στόχος των 4,8 εκ. νέων συνδρομητών απέτυχε αφού προσελκύθηκαν μόλις 2,83 εκατομμύρια νέοι συνδρομητές.
Σε ποιους απευθύνεται το Netflix;
Η υπηρεσία του Netflix σε καμία περίπτωση δεν απευθύνεται μόνο σε φοιτητές. Υπάρχει τεράστια γκάμα ταινιών όπου ικανοποιείται το κάθε γούστο. Άξιο σημείωσης αποτελεί το γεγονός ότι οι περισσότερες ταινίες της υπηρεσίας πια έχουν ελληνικούς υπότιτλους. Το Netflix δεν έχει ως στόχο τόσο την ποιότητα, αλλά την ποσότητα. Πάντα θα βρεθεί κάτι καινούργιο που θα σε ενδιαφέρει να δεις αφού υπάρχουν πάρα πολλές παραγωγές. Πολύ πιθανόν να είναι αδιάφορο ή να μην είναι τόσο ποιοτικές σειρές αλλά τουλάχιστον θα απασχοληθείς με κάτι που σου αρέσει. Η «βιβλιοθήκη» της υπηρεσίας ανανεώνεται και εμπλουτίζεται συνεχώς με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Κυρίως από το 2013 ξεχωρίζει το Netflix λόγω του original content, το οποίο κάνει αυτήν την υπηρεσία να ξεχωρίζει. Πάνω από 1000 τίτλοι με αποκλειστικό περιεχόμενο κυκλοφορούν στην πλατφόρμα.
Η βιβλιοθήκη τον Μάρτιο του 2014 αριθμούσε 6.494 τίτλους ενώ τώρα αριθμεί μόνο 3.849 ταινίες και σειρές. Αυτό σημαίνει ότι το Netflix δεν ανανεώνει τα συμβόλαια με τα μεγάλα κινηματογραφικά στούντιο ενώ προσθέτει συνεχώς νέο υλικό και δεν ενδιαφέρεται τόσο για τα παλιά. Εκτός και αν σειρά όπως το Friends με απίστευτο κοινό για το οποίο πληρώνει κιόλας 100 εκ. δολάρια για τα δικαιώματα του.
Τα παιδικά είναι αχχίλειος πτέρνα της υπηρεσίας αφού τα μεταγλωττισμένα δεν έχουν μεγάλο κοινό στην Ελλάδα. Τα παιδιά μικρότερης ηλικίας θα δυσκολευτούν να διαβάσουν τους υπότιτλους, αλλά αυτό δεν θα προβληματίσει τα μεγαλύτερα ηλικιακά παιδιά.
Το Netflix δεν είναι απλά μια βιβλιοθήκη και έχει πάει ένα βήμα παραπάνω από τις υπόλοιπες ανάλογες υπηρεσίες. Βγάζει τις δικές της ταινίες- υπερπαραγωγές π.χ. ο Ιρλανδός αλλά και προσφέρει όλο το περιεχόμενο της σε εκπληκτική ανάλυση 4K και δυνατότητα απόδοσης χρώματος HDR.
Ο στόχος της υπηρεσίας δεν είναι τόσο η μεγιστοποίηση των κερδών και η διαφήμιση. Αλλά να υπάρχουν πληθώρα επιλογών και πολλά εκατομμύρια συνδρομητές σε αυτήν. Το Netflix στοχεύει στο να αποκτήσει όσους περισσότερους συνδρομητές μπορεί. Ενδιαφέρεται δηλαδή να μεγαλώνει η κοινότητα που χρησιμοποιεί την υπηρεσία και όχι τα άμεσα κέρδη. Για αυτό και υπάρχουν τόσοι πολλοί τίτλοι, για να ικανοποιείται κάθε γούστο και να είναι για όλους ενδιαφέρον.
Ελλάδα και Netflix
Στην Ελλάδα η υπηρεσία είναι ιδιαίτερα αγαπητή κυρίως στις νεότερες ηλικίες. Έχει αλλάξει τις καθημερινές μας συνήθειες αλλά και τα χόμπι μας αφού για να δει μέχρι πρότινος κάποιος μία σειρά έπρεπε είτε να την αγοράσει μέσω internet, είτε μέσω συνδρομητικών υπηρεσιών είτε μέσω torrent. Το Netflix έλυσε τα χέρια στον περισσότερο κόσμο με την πληθώρα των επιλογών του και ίσως μας έκανε πιο σινεφίλ.
Η σειρά που αγαπήσαμε περισσότερο στην χώρα μας το 2019 ήταν το Stranger Things, μια σειρά που κάνει πάταγο παγκοσμίως. Ακολουθεί το πολυδιαφημισμένο La Casa de Papel. Ενώ την πεντάδα συμπληρώνουν το The Witcher, το Peaky Blinders και το Lucifer. Άξιο αναφοράς αποτελεί το γεγονός ότι μέσα στην δεκάδα βρίσκεται και η θρυλική σειρά το Friends.
Στην χώρα μας παρακολουθούμε την υπηρεσία κυρίως μέσω τηλεόρασης (44%) ενώ μικρότερα ποσοστά έχει η παρακολούθηση μέσω υπολογιστών (26%) και κινητού (22%). Μέσω του Netflix…βάζουμε κιλά αφού μόνο το 20% δηλώνει ότι το παρακολουθούν χωρίς να καταναλώνουν φαγητά ή ποτά.
Ένας λογαριασμός στο Netfix μπορεί να υποστηρίζετε μέχρι τέσσερις συσκευές. Με στόχο τον επιμερισμό του κόστους πολύ γνωστό είναι και στην Ελλάδα το accounting sharing. Δηλαδή 4 άτομα να πληρώνουν ρεφενέ έναν λογαριασμό. Μπορεί να χάνει πελάτες η υπηρεσία και συνεπώς κέρδη, όμως έχει το πλεονέκτημα ότι περισσότερος κόσμος βλέπει το προϊόν της και γίνεται μια υποτυπώδης διαφήμιση.
Η σχέση με τον κινηματογράφο και γιατί δεν δημοσιοποιεί νούμερα
Αίσθηση προκαλεί ότι το Netflix δεν δημοσιοποιεί τα νούμερα από ταινίες, σειρές και box office. Η υπηρεσία δεν συμβιβάζεται με τους κανόνες της υπάρχουσας αγοράς και θέλει να φέρει μια «επανάσταση» στον χώρο των ταινιών.
Πολλές ταινίες του Netflix κυκλοφορούν στον κινηματογράφο. Αυτή τη στιγμή παίζουν στις κινηματογραφικές αίθουσες χαρακτηριστικά ο «Ιρλανδός» των Σκορτσέζε- Ντε Νίρο και Αλ Πατσίνο αλλά και η «Ιστορία Γάμου» του Νόα Μπόμπακ. Δεν ξέρουμε αυτήν την στιγμή τι εισπράξεις έχουν κάνει και πόσος κόσμος τα έχει δει. Πολύ πιθανόν ποτέ να μην δημοσιευτούν τα νούμερα. Όσες φορές έχουν δει το φως της δημοσιότητας νούμερα των τίτλων του Netflix γίνεται για λόγους prestige.
Κάτι που έχει κάνει τους παραδοσιακούς κινηματογράφους να εναντιωθούν απέναντι του είναι ότι αφήνει την ταινία για ένα μήνα στις κινηματογραφικές αίθουσες και μετά την έχει διαθέσιμη στην υπηρεσία. Οι άνθρωποι της αγοράς θεωρούν ότι κάτι τέτοιο δεν είναι δίκαιο και το Netflix δεν σέβεται την αγορά. Για αυτό το λόγο και εν όψει της προβολής του «Ιρλανδού» πολλοί παραδοσιακοί κινηματογράφοι αρνήθηκαν να το προβάλλουν. Η απάντηση της υπηρεσίας ήταν άμεση με την αγορά κινηματογράφων και αιθουσών. Τις 7 πρώτες μέρες που ήταν διαθέσιμο το Irishman, το παρακολούθησαν 26,5 εκ. διαφορετικά accounts. Ο μέσος όρος τον οποίον είδε περίπου το 70% της ταινίας, κάτι που δείχνει ότι είχε μεγάλο ενδιαφέρον. Ένα άλλο παράδειγμα είναι το Murder Mystery όπου σε 4 εβδομάδες είχε 73 εκατομμύρια θεάσεις.
Μεγάλο μέρος του κοινού προσελκύεται και λόγω του original content όπως πρωτοείπαμε. Το Netflix έχει ξοδέψει 12 δις δολάρια για αυτό το λόγο και έχει στην κατοχή του περίπου αυτή τη στιγμή 850 original και αποκλειστικούς τίτλους. Σύμφωνα με μια δημοσκόπηση το 80% των συνδρομητών παρακολουθούν την υπηρεσία στις ΗΠΑ μόνο για το αποκλειστικό περιεχόμενο. Πραγματικά πολύ μεγάλο ποσοστό.
Το original content του Netflix δεν φέρνει μόνο subscribers αλλά επηρεάζει εξαιρετικά και τα οικονομικά στοιχεία της Αμερικανικής εταιρίας. Για παράδειγμα όταν το 2013 έκαναν παγκοσμίως αίσθηση οι σειρές House of Cards και Orange is the new black. Η μετοχή εκτοξεύτηκε από τα 15 δολάρια στην ζώνη των 30-50 δολαρίων. Αυτή τι στιγμή μία μετοχή του Netflix κοστίζει 339,67 δολάρια. Κάτι που δείχνει ότι μπορεί η πλατφόρμα της υπηρεσίας να μην έχει σειρές όπως το Game of Thrones, αλλά το original content του δημιούργησε τον χαρακτήρα και εκτόξευσε την μετοχή.
Τα μεγάλα κινηματογραφικά στούντιο δεν επενδύουν πια χρήματα για μεγάλες ταινίες υπερπαραγωγές όπως πχ είναι το Irishman του Μάρτιν Σκορτσέζε αλλά επικεντρώνονται στα πακέτα entertainment. Ο Σκορτσέζε θεωρείται οπισθοδρομικός και του αρέσει πολύ η ποιότητα στον κινηματογράφος. Πως όμως το Netflix τον έπεισε να συνεργαστεί μαζί του;
Η Paramount με την οποία είχε συμβόλαιο αρνήθηκε να υπογράψει αυτήν την ταινία που θεωρήθηκε από πολλούς ειδικούς ως αριστούργημα. Είναι υποψήφιο κιόλας για 10 Όσκαρ. Το Netflix πρότεινε στο Σκορτσέζε όπως και σε κάθε άλλο σκηνοθέτη ένα δελεαστικό πακέτο. Του εξασφάλισε τους μισθούς και το budget, του έδωσε απόλυτη δημιουργική ελευθερία ενώ του υποσχέθηκαν ότι η ταινία θα παιχτεί στις αίθουσες των κινηματογράφων 1 μήνα πριν το έχουν διαθέσιμο αποκλειστικά στην πλατφόρμα της υπηρεσίας.
Γιατί και πως ξεκίνησε το Netflix; – Η ενδιαφέρον ιστορία με το Apollo 13- Η αιτία της δημιουργίας της υπηρεσίας
Η ιστορία της δημιουργίας της πλατφόρμας έχει πολύ ενδιαφέρον. Η υπηρεσία ιδρύθηκε το 1997 από τους Αμερικανούς επιχειρηματίες Reed Hastings και Marc Randolph στο Scotts Valley της Καλιφόρνια. Αυτή την στιγμή τα γραφεία της βρίσκονται βέβαια στο Los Gatos της Καλιφόρνια.
Η εταιρία ξεκίνησε ως video-rental company και από το 2007 έγινε πρωτοπόρος του media-streaming. Το original content ήταν στις αρχικές σκέψεις των ιδιοκτητών. Όμως όλοι αναρωτιούνται πως ξεκίνησε αυτή η ιδέα; Οι δύο CEO έχουν εκφράσει διαφορετικές απόψεις περί αυτού. Ο Randolph υποστηρίζει ότι ήθελαν να κάνουν το δικό τους Amazon.com. Ενώ ο Hastings επισημαίνει ότι μια καθυστερημένη πληρωμή του της ταινίας Apollo 13 στο Blockbuster του έδωσε την ιδέα. Ας τα πάρουμε όμως όλα από την αρχή.
Ο Randolph εργαζόταν πριν το Netflix ως διευθυντής μάρκετινγκ στην εταιρία Pure Atria, που είχε άμεση σχέση με τις παραγγελίες μέσω internet. Η εταιρία αυτή θα εξαγοραστεί το 1997 από την Rational Software για 700 εκ. δολάρια. Άρα υπήρχε μεγάλη επαφή των ιδιοκτητών με το internet και τις πωλήσεις. Το δίδυμο εκείνη την εποχή έψαχνε κάτι να πουλάει μέσω διαδικτύου και να φτιάξει το δικό του Amazon.com. Κατά την διάρκεια της μετακόμισης των σπιτιών τους στο Santa Cruz και λίγο πριν την εξαγορά της Pure Atria κάθισαν κάτω και σκεφτόντουσαν διάφορα αντικείμενα που θα μπορούσαν να πουλήσουν μέσω διαδικτύου. Έκαναν business plan, πολλούς προϋπολογισμούς, διάφορα σχέδια και του ήρθε ιδέα να εμπορεύονται κασέτες VHR. Όμως κάτι τέτοιο απορρίφθηκε και επικεντρώθηκαν στα DVDs που ήταν πιο εύκολο μετακινήσιμο προϊόν.
Αφού δοκίμασαν την ιδέα τους ταχυδρομώντας τα DVDs ο ένας τον άλλον, είδαν ότι φτάνουν σε τέλεια κατάσταση και θεώρησαν ότι ήταν ο σωστός χρόνος για να εισέλθουν στην αγορά με την επαναστατική τους ιδέα.
Η ιστορία του Hastings είναι πιο ξεχωριστή και ιδιαίτερη. Όντας σινεφίλ του άρεσε να κρατάει τις ταινίες που νοίκιαζε από το Blockbuster λίγο περισσότερο από όσο έπρεπε για αυτό και πλήρωνε χρηματική επιβάρυνση. Η γυναίκα του εκνευριζόταν με αυτήν την κακιά συνήθεια του Hastings και πάντα του έκανε παρατήρηση ότι πρέπει να το σταματήσει όλο αυτό.
Όταν μάλιστα είχε νοικιάσει το Apollo 13, το κράτησε για 6 εβδομάδες και ο λογαριασμός που έπρεπε να πληρώσει ήταν υπέρογκος αφού έφτασε το ποσό των 40 δολαρίων. Ο Hastings δεν ήθελε για αυτήν την κακιά συνήθεια να βάλει σε κίνδυνο τον γάμο του, ούτε να έχει την γκρίνια και την μουρμούρα της γυναίκας του για αυτό και έκρυψε το βίντεο και δεν της το είπε. Μια μέρα καθώς πήγαινε στο γυμναστήριο κατάλαβε πόσο σωστή ήταν η λογική της επιχείρησης αφού δεν χρειαζόταν κάποιος να αγοράσει όργανα (όπως στις ταινίες) αλλά απλώς του προσφέρονταν η υπηρεσία να τα χρησιμοποιήσει.
Γιατί πήρε αυτή την ονομασία;
Το όνομα είναι συνδυασμός του Net (που παραπέμπει στο διαδίκτυο) αλλά και του Flix (η Αμερικανική αργό για το πώς λέγονται οι ταινίες). Άλλες ιδέες για το όνομα του ήταν το Directpix, Replay και Luna. Το όνομα που επικράτησε και χρησιμοποιήθηκε στα πρώτα στάδια της υπηρεσίας ήταν το Kibble. Έτσι λεγόταν ο σκύλος ενός εκ των ιδρυτών και το όνομα στηριζόταν σε μια παλιά διαφήμιση που έλεγε ότι εφόσον το σκυλί πείστηκε ότι αξίζει να φάει το φαγητό του από αυτήν, τότε αυτή είναι μια καλή διαφήμιση.
Πως λειτουργούσε η εταιρία τα πρώτα χρόνια;
Πριν το 2007 η εταιρία στηριζόταν στις ενοικιάσεις ταινιών. Πολύ απλά όποιος είχε λογαριασμό στην υπηρεσία μπορούσε να νοικιάσει όσες ταινίες ήθελε μέσα στο μήνα για 4 δολάρια. Βέβαια οι ταινίες που είχε ταυτόχρονα στην κατοχή του ήταν περιορισμένες. Παράγγελλε κάποιος από το internet από μια μακροσκελή λίστα και τα παρελάμβανε σε ένα φάκελο είτε σε 1 από τα 100 καταστήματα της εταιρίας είτε ταχυδρομικώς πληρώνοντας επιπλέον 2 δολάρια. Τα ξαναέστελνε πίσω αυτός που τα νοίκιαζε με τον ίδιο τρόπο.
Η κοροϊδία της Blockbuster στην Netflix και η δυνατότητα εξαγοράς της
Το 2000 ο Reed Hastings όντας CEO και ιδρυτής της εταιρίας προσέγγισε το Blockbuster για ενδεχόμενη συνεργασία ή ακόμη και εξαγορά. Ο CEO του Blockbuster χαμογέλασε σχεδόν κοροϊδευτικά σε αυτά που έλεγε ο Hastings. Όμως γελάει καλύτερα όποιος γελάει τελευταίος και ο Αμερικανικός κολοσσός πτωχεύει το 2010, αφού δεν μπορούσε να προσαρμοστεί με την εποχή του. Το Netflix δημιουργήθηκε για να ανταγωνιστεί αυτό τον κλάδο και αυτήν την εταιρία που ήταν leader αλλά δεν πρόλαβε κάτι τέτοιο αφού είχε βγει νωρίς εκτός ανταγωνισμού.
Η Blockbuster είχε την δυνατότητα να αγοράσει την Netflix για 50 εκατομμύρια δολάρια. Αυτή τη στιγμή το Market Cup της υπηρεσίας φτάνει τα 116,42 δις δολάρια και η κάθε μετοχή κοστίζει 331,89 δολάρια. Η Blockbuster θα μπορούσε να είναι ο leader της αγοράς αν έκανε την εξαγορά, όμως επειδή υποτίμησε την Αμερικανική εταιρία και επειδή δεν συμβιβάστηκε με τις επιταγές της νέας πραγματικότητας πτώχευσε το 2010 και βγήκε από τον ανταγωνισμό των ταινιών.