Στο πέρασμα των χρόνων, η ηγεσία έχει οριστεί και περιγραφεί με πολλούς τρόπους. Κοινό στοιχείο σχεδόν όλων των κατηγοριοποιήσεων είναι η θεώρηση ότι η ηγεσία αποτελεί μια διαδικασία επιρροής, η οποία υποβοηθά ομάδες ατόμων στην επίτευξη στόχων.
Στο παρελθόν, πολλές έρευνες και μελέτες προσέγγισαν την ηγεσία από τη σκοπιά των προσωπικών χαρακτηριστικών. Η προσέγγιση των χαρακτηριστικών βασίζεται στη θέση ότι συγκεκριμένα άτομα της κοινωνίας μας έχουν έμφυτα κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά-χαρίσματα, τα οποία τους καθιστούν ηγέτες. Αυτή η θεώρηση περιορίζει την ηγεσία μόνο σε άτομα που θεωρείται ότι διαθέτουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.
Μορφές ηγεσίας
Δύο κοινές μορφές ηγεσίας είναι η ανατιθέμενη και η αναδυόμενη. Η ανατιθέμενη ηγεσία βασίζεται σε κάποιον επίσημο τίτλο ή θέση, μέσα σε έναν οργανισμό. Η αναδυόμενη ηγεσία απορρέει από τον τρόπο που ενεργεί κάποιος και από το πώς κερδίζει την υποστήριξη των υφισταμένων.
7 πιο κοινά στυλ ηγεσίας
- Αυταρχικό Στυλ
- Εξουσιοδοτημένο
- Στυλ Pacesetting
- Δημοκρατικό
- Στυλ Προγύμνασης-Καθοδήγησης
- Συνεργατικό
- Στυλ Laissez-Faire
Πάμε λοιπόν σε μία μικρή ανάλυση όλων…
Στο αυταρχικό πρότυπο ο ηγέτης αποφασίζει μόνος τους χωρίς να συζητά με τους συνεργάτες του τις αποφάσεις τις οποίες πρόκειται να υλοποιήσει. Στις περιπτώσεις αυτές, ο ηγέτης παίρνει ουσιαστικά τις ευθύνες πάνω του, ενώ επιβάλλει τη στρατηγική του χωρίς να ενδιαφέρεται για το αν οι συνεργάτες του συμφωνούν ή όχι.
Χωρίς δυνατή διορατική ηγεσία, καμία στρατηγική δεν θα είναι εντελώς αποτελεσματική!
Robert S. Kaplan
Το μοντέλο αυτό ενδεχομένως να κρίνεται αποτελεσματικό σε περιπτώσεις όπου η ηγέτης δεν διαθέτει χρόνο για να εξηγήσει ή σε περιπτώσεις που οι εργαζόμενοι δεν διαθέτουν την απαιτούμενη ωριμότητα με συνέπεια να είναι αναγκασμένος να ακολουθήσει μια πιο «σκληρή» και «προσωποκεντρική» τακτική.
Εξουσιοδοτημένο Στυλ
“Ακολουθήστε με.” Το αυθεντικό εξουσιοδοτημένο στυλ ηγεσίας είναι σημάδι των ηγετών με αυτοπεποίθηση που χαρτογραφούν τον τρόπο και καθορίζουν τις προσδοκίες, ενώ προσελκύουν και ενεργοποιούν τους οπαδούς τους. Σε ένα κλίμα αβεβαιότητας, αυτοί οι ηγέτες άρουν την ομίχλη για τους ανθρώπους. Τους βοηθούν να δουν πού πηγαίνει η εταιρεία και τι θα συμβεί όταν φτάσουν εκεί.
Στυλ Pacesetting
“Κάνε οτι κάνω!” είναι η πιο ενδεικτική φράση των ηγετών που χρησιμοποιούν το στυλ ρυθμού-Pacesetting. Αυτό το στυλ περιγράφει έναν οδηγό ηγέτη που καθορίζει το ρυθμό όπως στους αγώνες. Οι Pacesetters θέτουν τη γραμμή ψηλά και ωθούν τα μέλη της ομάδας τους να τρέχουν σκληρά και γρήγορα στη γραμμή τερματισμού.
Παρόλο που το στυλ ηγεσίας του βηματοδότη είναι αποτελεσματικό για την ολοκλήρωση των πραγμάτων και την οδήγηση για αποτελέσματα, είναι ένα στυλ που μπορεί να βλάψει τα μέλη της ομάδας. Ακόμη και οι πιο καθοδηγημένοι υπάλληλοι μπορεί να αγχωθούν αν εργάζονται με αυτό το στυλ ηγεσίας μακροπρόθεσμα.
Δημοκρατικό Στυλ Ηγεσίας
Οι δημοκρατικοί ηγέτες είναι πιο πιθανό να ρωτήσουν “Τι πιστεύετε;” Μοιράζονται πληροφορίες με τους υπαλλήλους για οτιδήποτε επηρεάζει τις εργασιακές τους ευθύνες.
Στυλ Καθοδήγησης
Όταν έχετε ένα στυλ ηγεσίας καθοδήγησης, έχετε την τάση να έχετε μια προσέγγιση “Σκεφτείτε αυτό”. Ένας ηγέτης που προπορεύει βλέπει τους ανθρώπους ως δεξαμενή ταλέντων που πρέπει να αναπτυχθεί . Ο ηγέτης που χρησιμοποιεί μια προσέγγιση προπονητή προσπαθεί να ξεκλειδώσει τις δυνατότητες των ανθρώπων.
Συνεργατικό Στυλ Ηγεσίας
Μια φράση που χρησιμοποιείται συχνά για να περιγράψει αυτόν τον τύπο ηγεσίας είναι “Οι άνθρωποι έρχονται πρώτοι.”. Από όλα τα στυλ ηγεσίας, η συνεργατική προσέγγιση ηγεσίας είναι εκείνη όπου ο ηγέτης παίρνει κοντά και προσωπικά με τους ανθρώπους. Ένας ηγέτης που ασκεί αυτό το στυλ δίνει προσοχή και υποστηρίζει τις συναισθηματικές ανάγκες των μελών της ομάδας.
Στυλ Laissez-Faire
Στην επιφάνεια, ένας ηγέτης laissez-faire μπορεί να φαίνεται να εμπιστεύεται τους ανθρώπους, αλλά στο ακραίο σημείο, ένας ασυγκράτητος ηγέτης μπορεί να καταλήξει να εμφανίζεται μακριά. Παρόλο που είναι ευεργετικό να δοθούν στους ανθρώπους ευκαιρίες να απλώσουν τα φτερά τους, με πλήρη έλλειψη κατεύθυνσης, οι άνθρωποι μπορεί να παρασυρθούν ακούσια προς τη λάθος κατεύθυνση – μακριά από τους κρίσιμους στόχους του οργανισμού.
Για τους ηγέτες , το 2020 ήταν μια παράξενη χρονιά. Η παγκόσμια κρίση για την υγεία έφερε γρήγορες αλλαγές στον τρόπο που εργαζόμαστε και ζούμε. Άρα μήπως οι ηγέτες πρέπει να δώσουν τη προσοχή τους πλέον αλλού;