Σύμφωνα με την βιβλιογραφία δημοσιονομική πολιτική ( Fiscal Policy ) είναι ο προγραμματισμός της κυβέρνησης για τις δαπάνες και την φορολογία. Σχεδιάζεται με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να καθοδηγήσει τη συνολική ζήτηση προς μια επιθυμητή κατεύθυνση, προς την πλευρά του δυνητικού ΑΕΠ.
Η συνολική ζήτηση μία εξίσωση η οποία αποτελείται από την κατανάλωση των νοικοκυριών, τις επενδύσεις των επιχειρήσεων, τις δημόσιες δαπάνες του κράτους και τις καθαρές εξαγωγές του κράτους.
“Κατόπιν, ας στραφούμε στα προβλήματα της δημοσιονομικής πολιτικής. Εδώ οι μύθοι αποτελούν μια λεγεώνα και η αλήθεια είναι δύσκολο να ανακαλυφθεί”.
John F. Kennedy
Υπάρχουν δύο είδη δημοσιονομικής πολιτικής:
- Η επεκτατική δημοσιονομική πολιτική.
- Η περιοριστική δημοσιονομική πολιτική.
Μια κυβέρνηση ασκεί μια επεκτατική δημοσιονομική πολιτική:
Αυξάνοντας τις δημόσιες δαπάνες της, μειώνοντας την φορολογία, αυξάνοντας τις μεταβιβαστικές πληρωμές ( επιδόματα κτλ ) ή κάνοντας έναν συνδυασμό των παραπάνω.
Σκοπός της είναι να “σπρώξει” την Συνολική Ζήτηση προς το δυνητικό ΑΕΠ ( ΑΕΠ πλήρους απασχόλησης ), δηλαδή το κάνει με σκοπό να αυξήσει την συνολική ζήτηση.
Μια κυβέρνηση ασκεί μια περιοριστική δημοσιονομική πολιτική με τον αντίθετο τρόπο:
Αυξάνει την φορολογία, μειώνει τις δημόσιες δαπάνες, μειώνει τις μεταβιβαστικές πληρωμές (επιδόματα κτλ) ή κάνοντας έναν συνδυασμό των παραπάνω.
Σκοπός της είναι να “σπρώξει” την Συνολική Ζήτηση προς τα πίσω στα επίπεδα του δυνητικού ΑΕΠ.
Άσκηση δημοσιονομικής πολιτικής στην πράξη
Στην πράξη η άσκηση δημοσιονομικής πολιτικής είναι αρκετά δύσκολη. Κανείς δεν γνωρίζει με ακρίβεια πόσο μεγάλη θα είναι η αλλαγή που θα προκληθεί. Από τις αποφάσεις που θα παρθούν από την κάθε κυβέρνηση, είναι αδύνατο να γνωρίζουμε τις επιδράσεις της.
Τέλος, στην πραγματικότητα είναι αρκετά δύσκολο να ξεχωρίσει κανείς αν μια κυβέρνηση ασκεί επεκτατική ή περιοριστική δημοσιονομική πολιτική. Και αυτό γιατί μπορεί να κάνει συνδυασμούς και από τις δύο περιπτώσεις: όπως για παράδειγμα να αυξάνει τις δημόσιες δαπάνες όμως να μειώνει τις μεταβιβαστικές πληρωμές.
Πηγή: Μακροοικονομική: Αρχές και Πολιτική, Baumol / Blinder.
