Το γιατί αποτυγχάνουν τα έθνη είναι ένα βιβλίο που προσπαθεί να υποστηρίξει μετά από μια μεγάλη έρευνα μια θεωρία.
Ο Ντάρον Ατζέμογλου και ο Τζέιμς Ρόμπινσον υποστηρίζουν την θεωρία ότι οι πολιτικοί και οι οικονομικοί θεσμοί αποτελούν την βάση για την οικονομική επιτυχία ή αποτυχία.
Μετά από μια έρευνα διάρκειας δεκαπέντε ετών, οι συγγραφείς παραθέτουν εντυπωσιακά ιστορικά τεκμήρια, από τις πόλεις-κράτη των Μάγια, τη Σοβιετική Ένωση, τη Λατινική Αμερική, την Αγγλία, την Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Αφρική ώστε να θεμελιώσουν την θεωρία τους αλλά και να μας πείσουν για αυτή.
Γιατί αποτυγχάνουν τα έθνη: Αποτυχία Εμπιστοσύνης ως προς τους θεσμούς.
Όπως αναφέρεται και από τους συγγραφείς, “Οι θεσμοί επηρεάζουν τα κίνητρα και τη συμπεριφορά στην πραγματική ζωή, σφυρηλατούν την επιτυχία ή την αποτυχία των εθνών.
Μολονότι το ατομικό ταλέντο είναι σημαντικό σε κάθε επίπεδο της κοινωνίας, είναι απαραίτητο ένα θεσμικό πλαίσιο προκειμένου το ταλέντο να μετασχηματιστεί σε θετική δύναμη.
Ο Bill Gates, όπως και άλλες θρυλικές μορφές της βιομηχανίας της πληροφορικής διέθεταν τεράστιο ταλέντο και φιλοδοξίες. Σε τελική ανάλυση όμως, ανταποκρίθηκαν σε κίνητρα.
Το εκπαιδευτικό σύστημα των ΗΠΑ επέτρεψε στον Gates και τους ομοίους του να αποκτήσουν ένα μοναδικό σύνολο δεξιοτήτων που συμπλήρωσαν το ταλέντο τους…
Οι εν λόγω επιχειρηματίες είχαν τη βεβαιότητα ότι τα όνειρά τους θα μπορούσαν να υλοποιηθούν.
Εμπιστεύονταν τους θεσμούς και την κυριαρχία του νόμου που απορρέει από αυτούς, ενώ δεν ανησυχούσαν για την προστασία των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας τους.”
Γιατί αποτυγχάνουν τα έθνη: Οι ανοιχτοί οικονομικοί θεσμοί θεμελιώνονται πάνω σε ανοιχτούς πολιτικούς θεσμούς.
Φανταστείτε λοιπόν πόσο δυσκολότερο είναι για ένα φιλόδοξο άτομο το οποίο ζει σε μια χώρα με κλειστούς οικονομικούς αλλά και πολιτικούς θεσμούς. Πως θα αναπτυχθεί και θα δουλέψει για τα όνειρά του;
Ακόμα και οι χώρες με κλειστούς οικονομικούς και πολιτικούς θεσμούς διαθέτουν 1-2 Bill Gates. Όμως μέχρι πότε πιστεύετε ότι θα προσπαθούν χωρίς να τα παρατήσουν;
Οι κλειστοί οικονομικοί θεσμοί δεν δίνουν καθόλου κίνητρα προς ανάπτυξη, επιχειρηματικότητα και ρίσκα για την δημιουργία μιας ιδέας.
Οι κλειστοί πολιτικοί θεσμοί συγκεντρώνουν την εξουσία στα χέρια μιας μικρής ελίτ. Οι οικονομικοί θεσμοί συνήθως διαμορφώνονται συχνά από την εν λόγω ελίτ, με στόχο την απόσπαση πόρων από την υπόλοιπη κοινωνία.
“Καθώς οι ανοιχτοί πολιτικοί θεσμοί επιμερίζουν την ισχύ σε ένα ευρύ φάσμα της κοινωνίας, έχουν την τάση να ξεριζώνουν τους οικονομικούς θεσμούς που κατάσχουν τους πόρους από την πλειονότητα, θέτουν εμπόδια στην έναρξη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και καταπνίγουν τη λειτουργία των αγορών προκειμένου να επωφελούνται οι λίγοι.”
– Γιατί αποτυγχάνουν τα έθνη
Ένα συμπέρασμα
Η οικονομική αποτυχία των εθνών οφείλεται στους κλειστούς θεσμούς, οι οποίοι διατηρούν τις φτωχές χώρες φτωχές.
Έτσι τις εμποδίζουν να ακολουθήσουν το μονοπάτι της οικονομικής μεγέθυνσης.
Το κοινό γνώρισμα μεταξύ όλων των αποτυχημένων εθνών, είναι οι κλειστοί θεσμοί. Δεν έπαιξε ρόλο ούτε η κουλτούρα, ούτε το κλίμα, ούτε η γλώσσα, ούτε η τοποθεσία.
Το βιβλίο αυτό το λατρεύω διότι είναι στην ουσία η μακροοικονομική θεωρία εφαρμοσμένη στην πραγματική ζωή. Μάλιστα έχει ενταχθεί σε μια έρευνα η οποία είχε και διάρκεια δεκαπέντε έτη.
Το βιβλίο αυτό σου αλλάζει τον τρόπο που βλέπεις τον κόσμο.
Σίγουρα οι κλειστοί οικονομικοί και πολιτικοί θεσμοί δεν αλλάζουν από μέρα σε μέρα.
Όμως, είναι κάτι εφικτό, στο οποίο ελπίζω κι’ όλας. Διότι υπάρχουν εκεί έξω τόσοι πολλοί άνθρωποι με φαντασία, όνειρα και όρεξη.
Αλλά δεν τους δίνονται τα κατάλληλα κίνητρα ούτε και η εμπιστοσύνη για να τα κάνουν πραγματικότητα.
