Υπόλογη για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας είναι η ΔΕΗ σύμφωνα με την προκαταρκτική άποψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Στις 7 Φεβρουαρίου 2024 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενημέρωσε την Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ) για την προκαταρκτική της άποψη ότι παραβίασε τους αντιμονοπωλιακούς κανόνες της ΕΕ, λόγω παροχής ρεύματος σε τιμές χαμηλότερες από το μεταβλητό κόστος (το κόστος όπου αυξάνεται βάσει του όγκου του ρεύματος που παράγει η ΔΕΗ).
Η ΔΕΗ υπενθυμίζεται ότι είναι ο μεγαλύτερος πάροχος στις αγορές λιανικής και χονδρικής, όπου ελέγχει τα δύο τρίτα περίπου της αγοράς. Επίσης είναι υπό τον έλεγχό της οι σταθμοί παραγωγής λιγνίτη και οι υδροηλεκτρικοί, ενώ έχει παραγωγή και από σταθμούς με φυσικό αέριο αλλά και από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Ιστορικό
Η έρευνα ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2021 όπου τότε η Επιτροπή άνοιξε επίσημη αντιμονοπωλιακή έρευνα για να αξιολογήσει πιθανή καταχρηστική συμπεριφορά της ΔΕΗ.
Όπου ειδικότερα βασιζότανε στο γεγονός ότι η ΔΕΗ την περίοδο 2013-2019 πουλούσε ρεύμα στην ελληνική αγορά χονδρικής (η έρευνα κάνει αναφορά στην ηπειρωτική Ελλάδα, το Ιόνιο και ορισμένα νησιά του Αιγαίου) σε τιμές χαμηλότερες από το κόστος.
Με αποτέλεσμα να εκτοπίσει τους βασικούς της ανταγωνιστές, ώστε να αποτραπούν οι επενδύσεις σε πηγές ενέργειας πιο φιλικές προς το περιβάλλον.
Βέβαια αξίζει να σημειωθεί ότι η αποστολή κοινοποίησης αιτιάσεων δεν προδικάζει το αποτέλεσμα μιας έρευνας.
Αυτό σημαίνει ότι κοινοποίηση αιτιάσεων αποτελεί το πρώτο επίσημο βήμα στις έρευνες της επιτροπής για ύποπτες παραβάσεις αντιμονοπωλιακών κανόνων της ΕΕ.
Το επόμενο βήμα είναι η ενημέρωση εγγράφως στα ενδιαφερόμενα μέρη για τις αντιρρήσεις που διατυπώθηκαν εναντίον τους.
Έπειτα ακολουθεί η εξέταση των κατηγοριών, η απάντηση σε αυτές αλλά και το αίτημα για προφορική ακρόαση ώστε να παρουσιάσουν τις απόψεις τους σε εκπροσώπους της Επιτροπής.
Αφού τα ενδιαφερόμενα μέρη ασκήσουν τα δικαιώματα υπεράσπισής τους και η Επιτροπή καταλήξει σε θετικό πόρισμα, τότε μπορεί να εκδώσει απόφαση η οποία θα επιβάλλει πρόστιμο έως και 10% του ετήσιου παγκόσμιου κύκλου εργασιών της εταιρείας.
Ανακοίνωση της ΔΕΗ
Σε έκδοση ανακοίνωσης στο Χρηματιστήριο σχετικά με την υπόθεση προχώρησε η ΔΕΗ στις 7 Φεβρουαρίου 2024.
Συγκεκριμένα επισημαίνει, “η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (η Επιτροπή) απέστειλε σήμερα μια Ανακοίνωση Αιτιάσεων (Statement of Objections) στη ΔΕΗ σχετικά με υποτιθέμενη παραβίαση των κανόνων ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Η υπόθεση ξεκίνησε με τον έλεγχο στα γραφεία της ΔΕΗ τον Φεβρουάριο 2017 και οι επίσημες διαδικασίες ξεκίνησαν τον Μάρτιο 2021. Η ΔΕΗ έχει συνεργαστεί με την Επιτροπή καθ’ όλη τη διάρκεια της υπόθεσης.
Οι αιτιάσεις της Επιτροπής σχετίζονται με την περίοδο από τον Ιούλιο 2013 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2019. Η υπόθεση αφορά περίοδο πριν τον επανασχεδιασμό της Ελληνικής αγοράς ηλεκτρισμού σύμφωνα με τις επιταγές του μοντέλου Στόχου της ΕΕ (Target Model) αλλά κυρίως πολύ πριν από τον μετασχηματισμό της εταιρείας σε μια μοντέρνα και βιώσιμη εταιρεία ενέργειας.
Η ΔΕΗ θα συνεχίσει να συνεργάζεται με την Επιτροπή και να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα και αναγκαία μέτρα προκειμένου να προασπίσει τα δικαιώματά της.
Η Ανακοίνωση Αιτιάσεων αποτελεί ένα βήμα της έρευνας και όπως τονίζει και η Επιτροπή στη δήλωσή της, η επίδοση της δεν προδικάζει το αποτέλεσμα της έρευνας.
ΔΕΗ: Η μετοχή και η ανάλυση της Optima
Η μετοχή της ΔΕΗ την ημέρα της ανακοίνωσης από την Κομισιόν, έφτασε να υποχωρεί έως και 7,44% έως ότου κυκλοφορήσουν τα δημοσιεύματα τα οποία ξεκαθαρίζουν ότι η οριστική απόφαση θα εκδοθεί μετά το 2030.
Έπειτα από την κυκλοφορία των δημοσιευμάτων αυτών η πτώση της μετοχής περιορίστηκε στο 3,84%. Με τα μεγάλα επενδυτικά κεφάλαια του εξωτερικού να “αρπάζουν” την ευκαιρία να τοποθετηθούν, μέσω της χρηματιστηριακής της Eurobank και της Πειραιώς.
Από τον πίνακα της ανάλυσης της Optima Bank προκύπτουν οι πιθανότητες για το ύψος του προστίμου της ΔΕΗ. Συγκεκριμένα, το σενάριο που οδηγεί το πρόστιμο να είναι στο 10% των εσόδων συγκεντρώνει 5% πιθανότητες, ενώ το σενάριο που οδηγεί το πρόστιμο να είναι σε λιγότερο από 1% των εσόδων συγκεντρώνει 64% πιθανότητες.
Επομένως με βάση τον εκτιμώμενο κύκλο εργασιών της ΔΕΗ για την περίοδο 2024-2026 (σύμφωνα με το business plan που παρουσίασε) δηλαδή περίπου 10 δισ. ευρώ, υπάρχει 64% πιθανότητα σύμφωνα με την ανάλυση της Optima, το πρόστιμο να είναι λιγότερο από 100 εκατ. Ευρώ ή μικρότερο από 0,26 ευρώ/μετοχή.
