Καιρό τώρα ακούμε από πολιτικά πρόσωπα στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ότι “Με τη διαπραγμάτευσή του το 2015 ο Βαρουφάκης κόστισε 100 δις στην Ελλάδα”.
Η αρχική δήλωση ανήκει στον Γερμανό οικονομολόγο Κλάους Ρέγκλινγκ, ο οποίος είναι και επικεφαλής εκτελεστικός διευθυντής του EFSF και Διευθύνων Σύμβουλος του ESM. Συγκεκριμένα είχε πει “Δεν υπάρχει επιστημονικός τρόπος να το υπολογίσει κανείς. Γνωρίζω ότι η ΤτΕ έχει υπολογίσει ένα ποσό ύψους 80 δις ευρώ αν δεν κάνω λάθος. Θα μπορούσε κανείς να σταθεί και στις προβλέψεις για την ανάπτυξη, που πριν αλλάξει η κυβέρνηση, η εκτίμηση του ΔΝΤ το Δεκέμβριο του 2014, μιλούσε για ανάπτυξη στην Ελλάδα 2,5% το 2015 και 3,5% το 2016. Άρα αυτό αθροιστικά μας κάνει ανάπτυξη 6%. Αντιθέτως, αυτά τα δύο χρόνια είχαμε μικρή ύφεση, αυτό θα μπορούσε επίσης να μετρηθεί για να υπολογίσεις το κόστος. Έξι μονάδες του ΑΕΠ, άρα αυτό κάνει περισσότερο από 100 δις ευρώ. Όπως είπα δεν υπάρχει επιστημονικός τρόπος, αλλά το κόστος ήταν πολύ μεγάλο”.
Πρώτος όμως ο Γιάννης Στουρνάρας (Διοικητής ΤτΕ) είχε δηλώσει «οι γενναίες διαπραγματεύσεις» των οποίων ηγήθηκε ο κ. Βαρουφάκης «είχαν και ένα κόστος: τα 86 δισ. του τρίτου μνημονίου και τους ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων, που επιβλήθηκαν μετά την εκροή 45 δισ. σε καταθέσεις»
Τελευταίος ήρθε ο Βίζερ να ανεβάσει το ποσό του κόστους του Βαρουφάκη για την Ελλάδα στα 200 δις!Ας πιάσουμε λοιπόν τα πράγματα από την αρχή για να δούμε αν ευσταθεί έστω κάποιος από τους τρεις αυτούς ισχυρισμούς.
Αρχικά, ο Ρέγκλινγκ ανέφερε δυο φορές ότι δεν υπάρχει επιστημονικός τρόπος να το υπολογίσει κανείς. Ίσως θα γνώριζε πως το ΑΕΠ δεν είναι ούτε περιουσιακό στοιχείο, ούτε χρέος, αλλά πρόκειται για τον «τζίρο» που πραγματοποιεί μια οικονομία. Για παράδειγμα, κάνοντας 10 δισ. λιγότερο τζίρο, δεν σημαίνει πως αυξάνεις το χρέος 10 δισ… Υπερβολικά πρόχειρος υπολογισμός θα έλεγε κανείς, και πραγματικά δεν θα υπήρχε πρόβλημα, αν το έλεγε ο κυρ Μπάμπης στο καφενείο, αλλά θα έπρεπε να μας ανησυχεί το γεγονός ότι το δήλωσε ο οικονομολόγος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF)!
Μην ξεχνάμε εξάλλου πως οι προβλέψεις του ΔΝΤ για την εξέλιξη της ελληνικής κρίσης υπερεκτιμούσαν συνεχώς τις δυνατότητες της χώρας, γιατί αν ανέφεραν ρεαλιστικά νούμερα, θα παραδέχονταν πως το πρόγραμμα δεν έβγαινε. Θα έρχονταν, δηλαδή, σε αντίθεση με το καταστατικό τους, που απαγορεύει να δίνουν δάνεια σε μια χώρα χωρίς δυνατότητα αποπληρωμής.
Ας περάσουμε τώρα στα μετρήσιμα στοιχεία. Ένας υπουργός οικονομικών μιας χώρας μπορεί να κριθεί από κάποια σημαντικά νούμερα τα οποία είναι :
- Ποιο ήταν το ΑΕΠ της χώρας όταν παρέλαβε και ποιο ήταν όταν παρέδωσε;
- Ποιο ήταν το χρέος της χώρας όταν παρέλαβε και ποιο ήταν όταν παρέδωσε;
Επί Βαρουφάκη, στο ΑΕΠ υπήρξε μια μικρή ανάκαμψη. Παρακάτω ο πίνακας, με τα αντίστοιχα στοιχεία από την eurostat
Στο διάγραμμα που ακολουθεί έχουμε την εξέλιξη του ΑΕΠ και σε μονάδες επί τις εκατό. Αν υπήρχε σημαντική ζημία, της τάξης του 60% επί του ΑΕΠ (όσο αντιστοιχούν περίπου τα 100 δισ.), θα ήταν ορατή. Αντίθετα, όπως είδαμε και σε απόλυτες τιμές υπάρχει και μικρή αύξηση την περίοδο Απριλίου-Ιουνίου!
Το χρέος επίσης, ήταν 317 δισ. όταν ανέλαβε το Υπουργείο Οικονομικών, και μειωμένο κατά περίπου 10 δις όταν παρέδωσε, λόγο της αφαίρεσης μη χρησιμοποιηθέντων ομολόγων του EFSF αξίας 10,9 δισ. Η κατηγορία όμως ότι τα έχασε, δεν ευσταθεί, από τη στιγμή που αφαιρέθηκαν από το χρέος.
Τέλος, μετά τη συνάντησή του με εκπροσώπους funds στο Λονδίνο, τον Φεβρουάριο, την επόμενη ο Γενικός Δείκτης του Χρηματιστηρίου ανέβηκε 11% και οι καταθέσεις αυξήθηκαν για πρώτη φορά από τον Δεκέμβριο. Αμέσως μετά από αυτή την επιτυχία η ΕΚΤ σταμάτησε να αποδέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως εξασφάλιση, προκαλώντας αναστάτωση στο τραπεζικό σύστημα!
Το κεφάλαιο “Capital Controls”
Η επιβολή των Capital Contols ήταν πολύ αρνητική για την ελληνική οικονομία, και είναι αλήθεια πως ο Βαρουφάκης έβαλε την υπογραφή του και δεν μπόρεσε να τα αποτρέψει. Αυτό που πρέπει να αναρωτηθούμε εδώ είναι αν όντως είχε την επιλογή να μην υπογράψει. Δυστυχώς για εκείνον και για τον ελληνικό λαό, δεν είχε. Και αυτό γιατί μετά από εντολή του Μάριο Ντράγκι, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πάγωσε την χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών (κάτι που δεν είχε κάνει με την κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου) με αποτέλεσμα να μην αφήσει άλλη επιλογή στον τότε υπουργό οικονομικών. Όπως είχε δηλώσει και ο ίδιος “Ο γιατρός που βάζει την υπογραφή του μετά τον θάνατο ενός ασθενή, δεν σημαίνει πως είναι ο δολοφόνος του ασθενή”.
Μάλιστα, η κίνηση αυτή του Μάριο Ντράγκι έχει συζητηθεί και αμφισβητηθεί η νομιμότητα της, κάτι που οδήγησε τον Βαρουφάκη μαζί με τον ευρωβουλευτή De Masi να υποβάλουν μήνυση κατά της ΕΚΤ στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Σαν να μην έφτανε η στάση της ΕΚΤ, το πρόβλημα της ρευστότητας είχε ξεκινήσει ήδη, πριν καν εκλεγεί στην κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ, με τρομερές δηλώσεις Γ. Στουρνάρα και Α. Γεωργιάδη. Ο πρώτος, έκανε μια απαράδεκτη δήλωση για διοικητή της ΤτΕ, καθώς είχε δηλώσει από τον Δεκέμβριο πως θα υπάρξει έλλειψη ρευστότητας στην αγορά, ενώ ο δεύτερος προέτρεπε τους καταθέτες να αποσύρουν τα χρήματά τους!
Το κεφάλαιο ” Παράλληλο σύστημα πληρωμών “
Το παράλληλο σύστημα πληρωμών (και όχι παράλληλο νόμισμα που αμέτρητοι επαγγελματίες δημοσιογράφοι επιμένουν) σχολιάστηκε επίσης με πολύ βαριές κατηγορίες. Δεν θα αναλύσουμε ούτε το πως θα δούλευε, ούτε τα αναμενόμενα θετικά η αρνητικά που θα είχε. Το μόνο σίγουρο όμως είναι το εξής : Δεν είναι δυνατόν να κατηγορήσεις ένα σύστημα το οποίο δεν εφαρμόστηκε ποτέ και κανείς δεν ξέρει αν θα είχε θετικό η αρνητικό αποτέλεσμα, για τον ίδιο λόγο που δεν μπορούσαμε να απαιτήσουμε άριστα σε ένα διαγώνισμα επειδή “αν είχαν μπει διαφορετικά θέματα θα είχαμε γράψει άριστα”. Απλά δεν γίνεται.
Συμπέρασμα
Όπως γίνεται κατανοητό από τα παραπάνω δεδομένα, όλοι οι ισχυρισμοί για το κόστος της θητείας του Βαρουφάκη είναι ανακριβείς και ουδεμία σχέση έχουν με τη γνώση της οικονομικής επιστήμης. Θα μπορούσαμε να τις χαρακτηρίσουμε καλύτερα ως λόγια εντυπωσιασμού. Δεν είναι τυχαίο ότι όλοι οι ισχυρισμοί προέρχονται από αντιπάλους των οικονομικών προτάσεων του Βαρουφάκη, οι οποίες θα έθιγαν τα συμφέροντα τους, εντός και εκτός Ελλάδος. Επομένως, είναι φυσιολογικό να θέλουν να δημιουργήσουν μια απαξιωτική εικόνα εναντίον του, ειδικά τώρα που επανέρχεται στην πολιτική σκηνή ως συνιδρυτής του κινήματος Diem25, ένα κίνημα το οποίο προτείνει ριζοσπαστικές αλλαγές στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου στο οποίο θα διεκδικήσει έδρες.
Εμείς, ως πολίτες, οφείλουμε ανεξαρτήτως των πολιτικών μας πεποιθήσεων, να κρατάμε μια περισσότερο κριτική στάση και να εξετάζουμε με ηρεμία και με επιστημονικό τρόπο τα δεδομένα, αντί να αρκούμαστε σε εντυπωσιακές δηλώσεις κάποιων πολιτικών προσώπων για να κρίνουμε το έργο ενός άλλου προσώπου, σε αυτήν την περίπτωση του πρώην υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη, ο οποίος, όπως δείχνουν και τα οικονομικά στοιχεία, δεν κόστισε ούτε 86, ούτε 100, ούτε 200 δις.
Το παρόν άρθρο γράφτηκε από τους Δημήτρη Βλάμη και Χάρη Αθανασίου. Όλα τα στοιχεία του παρόντος άρθρου είναι επίσημα. Βοηθητική Πηγή: euro2day.gr *