Οι περισσότεροι από εμάς θέλουμε να υποθέτουμε ότι είμαστε λογικοί άνθρωποι, και ξεκινάμε τις μέρες μας με τουλάχιστον κάποια προσπάθεια να χρησιμοποιούμε λογική και επιχειρήματα. Ωστόσο, ορισμένοι λανθασμένοι τρόποι σκέψης, τα λογικά σφάλματα και τα απλά λάθη είναι παντού. Είναι τόσο οικεία ή τόσο εύκολα να τα παραβλέψουμε που είναι πολύ πιθανό να συμβαίνουν στην καθημερινότητά μας, χωρίς εμείς να μπορούμε να τα αναγνωρίσουμε.
Ποια είναι λοιπόν τα 3 πιο κοινά λογικά σφάλματα της καθημερινότητάς μας;
1. “Για μένα,αυτό είναι που ισχύει”
Θα μπορούσε ποτέ κάποιος που θα έλεγε την φράση “Για μένα,αυτό είναι που ισχύει” να έχει δίκιο; Φυσικά και θα μπορούσε. Μόνο όμως εάν αυτή η άποψη αφορούσε ένα καθαρά υποκειμενικό θέμα. Για παράδειγμα, ο ισχυρισμός ” Το σουβλάκι έχει απαίσια γεύση” και ο ισχυρισμός ” Οι μονόκεροι υπάρχουν” είναι δύο εντελώς διαφορετικές απόψεις. Η πρώτη είναι καθαρά υποκειμενική ενώ η δεύτερη είναι αντικειμενική.
Όσο και να διαφωνείς με την πρώτη θα πρέπει να δεχτείς πως η γεύση είναι διαφορετική για τον καθένα, και πράγματι ο ισχυρισμός αυτός είναι λογικό να ισχύει για κάποιον. Από την άλλη όμως, όσο και να επιμένει πως οι μονόκεροι υπάρχουν, αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει το γεγονός πως οι μονόκεροι δεν υπάρχουν (λυπάμαι, έπρεπε να πω την αλήθεια). Η ύπαρξη η μη-ύπαρξη των μονόκερων είναι ένα αντικειμενικό γεγονός το οποίο δεν επηρεάζεται από καμία προσωπική άποψη. Δηλαδή, κάτι που πιστεύεις πως ισχύει δεν ισχύει απαραίτητα μόνο και μόνο επειδή εσύ το πιστεύεις!
2. Γενική επίκληση αυθεντίας
Μπορεί ο περιπτεράς να σου πει την σωστή τιμή πώλησης που πρέπει να βάλεις στο ακίνητό σου, η ο μεσίτης; Πολλές φορές μπερδεύουμε τις θέσεις και τις γνώσεις των ανθρώπων με αποτέλεσμα να παίρνουμε στα σοβαρά λόγια από μη-ειδικούς πάνω στο εκάστοτε θέμα μόνο και μόνο επειδή τους έχουμε συμβουλευτεί ξανά στο παρελθόν αλλά στον τομέα που ειδικεύονται.
Προφανώς αυτό δε σημαίνει πως είναι απαραίτητα λάθος, όμως είναι φυσικό ένας ειδικευμένος να έχει πιο σωστή άποψη από κάποιον μη-ειδικευμένο. Οπότε, ας ρωτάμε τους κατάλληλους ανθρώπους για τα κατάλληλα θέματα.
3. Στατιστική Αντίληψη
Άμα ρίξουμε ένα νόμισμα 9 φορές συνεχόμενα, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα προηγούμενα αποτελέσματα για να κάνουμε μια πρόβλεψη για την επόμενη ρίψη; Ενώ πολλοί άνθρωποι θα προσπαθούσαν να αναγνωρίσουν ποια από τις δύο όψεις έχει καθυστερήσει πιο πολύ, είτε να εντοπίσουν ένα μοτίβο, η αλήθεια είναι πως η κάθε ρίψη του νομίσματος είναι εντελώς ανεξάρτητη από τις προηγούμενες ρίψεις. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για τυχερά παιχνίδια τύπου ΚΙΝΟ, ΤΖΟΚΕΡ, Φρουτάκια κτλπ.
Αντί να βλέπουμε τις πιθανότητες μακροπρόθεσμα, όπως η ιδέα ότι το νόμισμα θα πρέπει να έχει 50 “κορώνα” και 50 “γράμματα” σε 100 ρίψεις, ή ότι ένας τροχός ρουλέτας πρέπει να χτυπήσει όλους τους αριθμούς με τον ίδιο ρυθμό για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, ας δούμε κάθε στοίχημα ξεχωριστά από όλα τα υπόλοιπα. Οι πιθανότητες δεν αλλάζουν ποτέ ως αποτέλεσμα του τελευταίου αποτελέσματος για ένα τυχαίο σύστημα σταθερών αποδόσεων.
