Ένας πρώτος Ορισμός
Οι οικονομίες κλίμακας είναι τα πλεονεκτήματα που συχνά προκύπτουν ως αποτέλεσμα της αύξησης του μεγέθους της επιχείρησης.
Για παράδειγμα σε μια επιχείρηση μπορεί να δημιουργούνται οικονομίες κλίμακας, όταν κάνει μαζικές αγορές προϊόντων, καθώς μπορεί να διαπραγματευτεί για μια καλύτερη τιμή ή ακόμα μεγαλύτερη ποσότητα, με την ίδια τιμή.
Για κάθε επιχείρηση οποιουδήποτε κλάδου αποτελεί μια σημαντική έννοια, καθώς αντιπροσωπεύει την εξοικονόμηση κόστους και τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που έχουν οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις έναντι των μικρότερων.
Η κύρια πηγή των οικονομιών κλίμακας είναι η μεγαλύτερη εξειδίκευση τόσο του εργατικού δυναμικού όσο και του κεφαλαίου!
Σταθερές αποδόσεις κλίμακας και Αρνητικές οικονομίες κλίμακας
Πέρα από τις κλασσικές, υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις όπως είναι, οι αρνητικές οικονομίες κλίμακας και οι σταθερές αποδόσεις κλίμακας!
Οι σταθερές αποδόσεις κλίμακας, είναι η κατάσταση στην οποία μια επιχείρηση αυξάνει το μέγεθος των εγκαταστάσεών της και το εργατικό δυναμικό που απασχολεί κατά το ίδιο ποσοστό. Και παράλληλα, η παραγωγή αυξάνεται κατά το ίδιο ποσοστό και το μέσο συνολικό της κόστος παραμένει σταθερό.
Τέλος, οι αρνητικές είναι η κατάσταση στην οποία η επιχείρηση αυξάνει το μέγεθος των εγκαταστάσεών της και το εργατικό δυναμικό που απασχολεί κατά το ίδιο ποσοστό. Σε αυτήν την περίπτωση όμως, η παραγωγή αυξάνεται κατά ένα μικρότερο ποσοστό και το μέσο συνολικό της κόστος αυξάνεται.
Λόγοι που οδηγούν τις επιχειρήσεις σε οικονομίες κλίμακας:
1. Η εξειδίκευση εργατικού δυναμικού και η εξειδίκευση του κεφαλαίου.
Κάθε εργαζόμενος μπορεί να εξειδικευτεί σε ένα μικρό αριθμό καθηκόντων και να αποκτήσει μεγάλη εμπειρία.
Το αποτέλεσμα της εξειδίκευσης είναι ότι αυξάνεται το μέσο προϊόν του εργατικού δυναμικού και μειώνεται το μέσο συνολικό κόστος ανά μονάδα παραγωγής.
Χρησιμοποιώντας στην παραγωγή εξειδικευμένο κεφάλαιο, το επίπεδο της παραγωγής γίνεται μεγαλύτερο και το μέσο συνολικό κόστος παραγωγής χαμηλότερο!
2. Χαμηλότερο κόστος/μονάδα παραγωγής.
Μπορεί να προέλθει από μαζικές παραγγελίες από προμηθευτές, μεγαλύτερες διαφημιστικές αγορές ή χαμηλότερο κόστος κεφαλαίου.
3. Η κατανομή του κόστους εσωτερικών λειτουργιών.
Όταν παράγονται όλο και περισσότερες μονάδες προϊόντος, μειώνεται το το κόστος παραγωγής, δηλαδή μειώνεται το συνολικό κόστος παραγωγής.
Εξωτερικές vs Εσωτερικές Οικονομίες Κλίμακας
Οι εξωτερικές βασίζονται σε εξωτερικούς παράγοντες. Οι εσωτερικές οικονομίες προέρχονται από το εσωτερικό της εταιρείας.
Οι εξωτερικές, επιτυγχάνονται λόγω εξωτερικών παραγόντων ή παραγόντων που επηρεάζουν έναν ολόκληρο κλάδο.
Αυτά συμβαίνουν όταν υπάρχει εργατικό δυναμικό υψηλής ειδίκευσης για την συγκεκριμένη εταιρεία, επιδοτήσεις, μειώσεις φόρων, συνεργασίες και κοινοπραξίες—κάτι που μπορεί να μειώσει το κόστος για πολλές εταιρείες σε έναν συγκεκριμένο κλάδο.
Οι εσωτερικές συμβαίνουν όταν μια εταιρεία μειώνει το κόστος εσωτερικά, επομένως είναι μοναδικές για τη συγκεκριμένη εταιρεία.
Οι μεγαλύτερες εταιρείες μπορεί να είναι σε θέση να επιτύχουν εσωτερικές οικονομίες κλίμακας -μειώνοντας το κόστος τους και αυξάνοντας τα επίπεδα παραγωγής τους.
Αυτό συμβαίνει επειδή, μπορούν να αγοράσουν πόρους, να διαθέτουν δίπλωμα ευρεσιτεχνίας ή ειδική τεχνολογία ή επειδή έχουν πρόσβαση σε περισσότερο κεφάλαιο.
Γιατί είναι σημαντικό για τις εταιρείες;
Εν κατακλείδι, οι οικονομίες κλίμακας είναι το καλύτερο πράγμα που μπορεί να πετύχει μια επιχείρηση. Έτσι θα έχει πολλά πλεονεκτήματα.
Όχι μόνο στην παραγωγή και στα κόστη της αλλά και πλεονεκτήματα σε σύγκριση με τους ανταγωνιστές της, στις επιχειρήσεις στον κλάδο τους!
Ένας τρόπος για να το πετύχουν οι επιχειρήσεις αυτό, είναι και ο σωστός Χωροταξικός Σχεδιασμός!
Πηγή: Investopedia, Μικροοικονομική, Robin Bade & Michael Parkin